Δημοκρατίες και υγειονομικές κρίσεις

Η επίκληση της δημόσιας υγείας για την άσκηση λογοκρισίας είναι ισοδύναμη με το πρόσχημα περί εθνικής ασφάλειας των δικτατορικών καθεστώτων.

Ακόμα χειρότερα οι κυβερνήσεις ελέγχονται επειδή ενισχύουν, αντί να αποτρέπουν, τις διχαστικές τάσεις ανάμεσα σε κοινωνικές ομάδες και αναγάγουν την ατομική ευθύνη σε κριτήριο ευνομίας, αντί να αναπροσδιορίσουν την έννοια του κράτους πρόνοιας και των συστημάτων υγείας.

Η έλλειψη κουλτούρας πρόληψης και υγιεινής είναι ανεπάρκεια, που βαραίνει πρωτίστως τις προτεραιότητες της πολιτικής και των φορέων της.

Η επιστήμη, αντί να θριαμβολογεί για την διάθεση του εμβολίου, θα πρέπει να αναρωτηθεί γιατί δεν έχει καταφέρει να πείσει μετά από τόσους αιώνες την κοινωνία για την αξία της, κυρίως έχοντας αποκοπεί από αυτή και έχοντας επιτρέψει τη δημιουργία νέων ελίτ γνώσης, αλλά και γιατί πιάστηκε απροετοίμαστη μετά από αναρίθμητες επιδημίες και πανδημίες να προσφέρει έστω μια βεβαιότητα στον τομέα της πρόληψης. Η ενίσχυση της ποιότητας ζωής είναι αυτό που προφυλάσσει από ιούς και βακτήρια και όχι οι επιστημονικοί πομφολυγισμοί και οι διαπληκτισμοί των ειδικών

Οι διαπιστώσεις παραμένουν αμείλικτες

Η συνωμοσιολογία κυριαρχεί όσο οι δημοκρατίες δεν είναι διαφανείς και ο λόγος των πολιτών περιορίζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (και αυτό ακόμα υπό αίρεση)

Η επιστήμη πρέπει να επανασυνδεθεί με την κοινωνία και να αποδεχτεί πως τα ευρήματα της δεν αποτελούν αξιώματα. Η εποχή του μεσαίωνα με επιστημονικά πλέον ιερατεία και θέσφατα δεν μπορεί να επιστρέψει.

Η σύμπραξη πολιτικής και επιστήμης οφείλει να υπόκειται σε εξαντλητικούς ελέγχους από τους συνταγματικούς θεσμούς και τα δημοκρατικά αποθεμάτα αλλιώς καθίσταται αυταρχική και επικίνδυνη.

Ο στιγματισμός των πολιτών έχει επεκταθεί σε εξορκισμό ολόκληρων περιοχών και χωρών, γεγονός που αποτελεί όνειδος για τους πολιτικούς και τα ΜΜΕ.

Στο μέλλον θα υπάρξουν κρίσεις, οι οποίες δεν θα θεραπεύονται με ένα απλό εμβόλιο. Οι κοινωνίες πρέπει να προετοιμαστούν ενισχύοντας το κοινωνικό κεφάλαιο και καθιστώντας την επιστημονική γνώση προσπελάσιμη σε όλους.

Εναλλακτικές ερμηνείες του κόσμου και πηγές γνώσης πάντα θα υπάρχουν και θα διαφοροποιούνται από την επίσης πεπερασμένη μεθοδολογία του ορθού λόγου.

Οι παλινωδίες σχετικά με τα συμπεράσματα για τις ιδιότητες της ασθένειας, τα διφορούμενα επιδημιολογικά στατιστικά και η παράδοξη διαφοροποιημένη επίδραση της σε όσους ασθένησαν, αυξάνουν την αμφιβολία και κατά συνέπεια την ένταση και την αμφισβήτηση. Οι επιστήμονες αντί να καθησυχάζουν με λιτό και επεξηγηματικό λόγο, εξαγριώνουν με τις πολυσημίες τους. Όταν δε τα λόγια τους τα παραποιούν μεροληπτικοί δημοσιογράφοι, η παρουσίαση των επιστημονικών συμπερασμάτων προσομοιάζει με προπαγανδιστική προβοκάτσια.

Τα υγειονομικά διαβατήρια και άλλες αμφιλεγόμενες ψηφιακές ταυτοποιήσεις είναι η πραγμάτωση των ονειρώξεων κάθε ολοκληρωτισμού και η ιδεοληψία της ευγονικής, που ακόμα και πιο καχύποπτα καθεστώτα δεν τόλμησαν να εφαρμόσουν.

Η αδράνεια των πολιτών, οι αγκυλώσεις πολιτικών παρατάξεων σε αναχρονιστική και ξύλινη ορολογία, η εσωτερικότητα των νέων δίνουν πρόσφορο έδαφος στην σιωπηρή αποδοχή κάθε ελεγκτικού μηχανισμού.

Η εκκλησία πρέπει να ξανασκεφτεί τη χρησιμότητα των ισοβίων υπέργηρων ιεραρχών, που έχοντας απολέσει το νοητικό τους σφρίγος εκστομίζουν ανοησίες και ρητορικές μίσους. Η κοινωνία έχει ανάγκη από ποιμένες και όχι από ιερωμένους στα όρια του Alzheimer

Ο καλύτερος τρόπος διακυβέρνησης παραμένει ο έλεγχος των φόβων, η εγκαθίδρυση ενοχών και η διαχείριση των αυτονόητων καθημερινών ελευθεριών, σα να αποτελούν ενισχυτές σε συμπεριφοριστικά πειράματα ψυχολόγων σε ποντίκια.

Η επιστήμη είναι το ασφαλές καταφύγιο του ανθρώπου. Η διάδοση της ορθής σκέψης, όμως, της απαλλαγμένης από στερεότυπα, φοβίες, προκαταλήψεις και ημιμάθεια είναι χρέος που επιτελείται μόνο διά της Παιδείας και της ελευθερίας του λόγου. Η επιστήμη δε φοβάται τον αντίλογο, ακόμα και όταν αυτός φωνασκεί και κραυγάζει με μη επιστημονική ορολογία ή ψευδοεπιχειρήματα. Ακριβώς γιατί η επιστήμη είναι η ίδια το διαρκές και το αυταπόδεικτο επιχείρημα για την ευημερία του ατόμου και του πολιτισμού.

Οι συνετοί θα σπεύσουν να εμβολιαστούν.

Οι υπόλοιποι δεν πρέπει να απαξιωθούν ή να αναγκαστούν να εμβολιαστούν επειδή η αξιοπρέπεια τους θα υποβληθεί σε ανυπέρβλητους περιορισμούς και μη δημοκρατικές στερήσεις.

Ο φόβος για το εμβόλιο είναι η αντίδραση μπροστά στο άγνωστο και η αντίσταση στην μη άσκηση ελέγχου, που έχουν επιβάλει τα καθεστώτα ανά την υφήλιο.

Λίγη παραπάνω παιδεία και λίγη παραπάνω δημοκρατία θα άλλαζαν τα δεδομένα.

Ευστράτιος Παπάνης

Να μοιράζετε σαν άνθρωποι και να πράττετε ως Θεοί

Κάθε δικαίωμα, που δεν κερδήθηκε ή βελτιώθηκε με προσωπικό αγώνα και μέτρο είναι καταχρηστικό και σας χαρίστηκε από τους ανθρώπους, που στερήθηκαν ή έδωσαν μάχες για αυτό.

Σας μεταβιβάστηκε επίσης και από τα μέλη μιας κοινωνίας, που από ανάγκη ή ευαισθησία το αναγνώρισαν.

Κανείς δεν μπορεί να το απαιτεί αν δεν αποδείξει ότι το αξίζει.

Όχι με θυσίες κάθε φορά, αλλά προασπίζοντας και εφαρμόζοντας το σε κάθε περίσταση και ομοιόμορφα σε άλλους ανθρώπους και κοινωνικές ομάδες

Όχι δεν αποκτήσατε ελέω Θεού τα δικαιώματα σας. Δεν είστε οι εκλεκτοί, που τους χρωστά οτιδήποτε η ζωή. Καπηλεύεστε όσα με αχαριστία θεωρείτε δεδομένα.

Για να θεωρείτε συνταγματικό θέσφατο τη δημοκρατία, θα είστε δημοκράτες στην οικογένεια, στην εργασία και στις αποφάσεις σας.

Για να διατρανώνετε την άποψη σας, θα έχετε μελετήσει ή βιώσει τις πολλαπλές εναλλακτικές.

Για να ζητάτε ισονομία, θα είστε δίκαιοι στις αποφάσεις σας

Για να κραυγάζετε για ισότητα, θα την έχετε πρώτα αποδώσει, όταν νέμετε με συγκατάβαση και αμερόληπτα τα αγαθά, τα προνόμια και τις συμπάθειες σας

Όταν επικροτείτε τη διαφορετικότητα, θα πρέπει να έχετε σεβαστεί εκείνους, που έχουν ενάντιες αντιλήψεις

Για να επικαλείστε προστασία προσωπικών δεδομένων και εχεμύθεια, θα πρέπει να μην έχετε διασπείρει πληροφορίες, που δεν σας αφορούν και να μην συκοφαντείτε για να αναδείξετε τα συμφέροντα σας.

Για να καταδικάζετε τον κοινωνικό αποκλεισμό, θα πρέπει να είστε διατεθειμένοι να μοιράσετε τους δικούς σας πόρους και όχι μόνο των άλλων. Πολύ περισσότερο να αποδείξετε πως δεν αποκτάτε ρόλους,ταυτότητα και αυτοεκτίμηση με τις κακουχίες των αναξιοπαθούντων.

Για να ασκείτε κριτική θα πρέπει πρώτα να έχετε πράξει και αναλάβει πρωτοβουλία οι ίδιοι.

Για να είστε φιλόζωοι, θα πρέπει να αναγνωρίσετε ότι κανένα ζώο δεν έχει πλαστεί για να έχει ανάγκη τον άνθρωπο, αλλά αντίθετα ότι εσείς το χρειάζεστε. Η αγάπη δε λογοδοτεί, αλλά οι κοινωνικές συμβάσεις περνούν από τα καθαρτήρια της λογικής και της ανάγκης.

Για να μιλάτε για δικαιώματα θα πρέπει να καταλάβετε ότι οι μετα-δημοκρατίες, που τόσο εύκολα ενστερνιστήκαμε εις το όνομα του γενικού καλού και της ασφαλείας είναι υποκριτικά και συγκεκαλυμμένα συστήματα εξουσίας, που θεμελιώνονται στους φόβους και στις ενοχές και στην υποτέλεια. Αλλά κυρίως στην αδράνεια.

Για να μιλάτε για δικαιώματα θα σκέφτεστε σαν άνθρωποι, αλλά θα πράττετε ως θεοί.

Επειδή ο Θεός, έχοντας τους δικούς του αγαθούς σκοπούς μοιράζει υστερόβουλα, για να εξυψώσει αργότερα. Ενώ ο άνθρωπος κραδαίνει εξ αρχής το δίκαιο, για να αδικήσει εν ονόματί του

Η ψυχολογία με λόγια απλά

Γίνετε μέλος: https://psichologiagr.com

Ευστράτιος Παπάνης

Αυθύπαρκτη αλήθεια

Αργά καταλάβαμε πως η πραγματικότητα και οι αισθήσεις δεν ήταν παρά η πρόφαση, για να μπορούν να έχουν εικόνα και ήχο και μυρωδιά και γεύση και υφή, οι ιδέες και ο άυλος κόσμος που κουβαλούσαμε μέσα μας.

Γιατί ο νους, αμάθητος καθώς ήταν στα γήινα, επινόησε την ύλη, για να προβάλει τα χρώματα, τις σχέσεις, τις ερμηνείες, τις ιδέες, όπως το μικρό παιδί χρειάζεται το χαρτί και το μαρκαδόρο για να ζωγραφίσει τις χαρμολύπες του.

Με πινέλο τη γλώσσα και το λόγο βουτά στο μελάνι της σκέψης και δημιουργεί νέους συνδυασμούς, προοπτικές, σημασίες, όσα υπάρχουν, όσα υπήρξαν και όσα μέλλεται να υπάρξουν.

Κατά βάθος, όλοι ξέραμε, κι ας είχε σκοτιστεί η μνήμη, πως τίποτα δεν είχε σάρκα, ότι οι πόλεις μας ήταν οι συσχετίσεις των κατοίκων τους, οι κοινωνίες οι συμφωνίες και η επικοινωνία των μελών τους, φίλοι, γνωστοί και συγγενείς αναβαθμίδες συναισθημάτων και σχέσεων, νεότητα το πλήθος των επιλογών, αξίες οι εξιδανικευμένες στάσεις και γηρατειά η σταδιακή αποκοπή από όλα αυτά.

Ακόμα και τα πένθη μια προσδοκία ήταν για την αναμφισβήτητη επανένωση με τους νεκρούς σε μια άλλη διάσταση. Φόβοι οι αρρώστιες μας προειδοποιήσεις οι καταθλίψεις μας και δυστοκίες οι απειλές στους τρόπους που προσαρμοζόμαστε.

Αγαπούσε το πνεύμα και επεκτεινόταν η οικουμένη, ερωτευόταν και το χώμα γινόταν σάρκα της ποίησης, επιθυμούσε και λάξευε τα νέα όρια.

Ζούσαμε με την αισθητική, με το κάλλος με τη νόηση, με το συμβολικό, την υπόθεση, τη φαντασία, αλλά αναζητούσαμε αφορμές για να τα αναπαραστήσουμε, σα γλύπτες που με αγωνία ορθώνουν αγάλματα για να πιστοποιήσουν την ταυτότητα.

Όλα μια αντανάκλαση του πνευματικού αντίστοιχου, η ίδια ενέργεια που μετατρεπόταν σε αυταπάτη ενότητας, μια χρονική παγίδα για να βιώνουμε την ασφάλεια και προβλεψιμότητα του αιτίου με το αποτέλεσμα.

Εμείς κατασκευάζαμε το σύμπαν μας. Εμείς γεννούσαμε το δέος του, τις απειλές και τις εκρήξεις του. Αυθύπαρκτη η αλήθεια του και ας κρύβονταν στις ομίχλες του προφανούς.

Ο κόσμος αυτός ο εσωτερικός στροβιλιζόταν, παλλόταν, πέθαινε και αναγεννιόνταν, δοκίμαζε και καταργούσε νόμους, σταθερές, αρμονίες και γαλαξίες.

Όχι από που προήλθε η ύλη, αλλά πώς έγινε πύλη. Όχι τα ορατά, αλλά τα αόρατα. Όχι τα θνητά, αλλά τα αθάνατα.

Ο κόσμος αυτός υπήρχε μες τις καρδιές μας και ας προσποιούμασταν πως δεν τον βλέπαμε. Καθόριζε τις αναπνοές μας κι ας ξεγελιόμασταν πως ξέπνοους μας άφηνε η μέθη των υλικών.

Όμως ξέραμε πως όταν όλη η ανθρωπότητα δε θα μπορούσε να μας γλιτώσει, όταν θα είχαν παραιτηθεί οι επιστήμες μας, ο κόσμος αυτός σαν προαιώνια γνώση θα έστεκε μπροστά μας.

Ευστράτιος Παπάνης (https://psichologiagr.com)

Ο Θεός των στιγμών που δεν πρόλαβαν να τελειώσουν

Λένε πως μια φορά κάθε χιλιάδες χρόνια βαριέται ο Θεός την τόση αρμονία και την τάξη.

Ξεχνά για λίγο η καρδιά Του τη Δικαιοσύνη και τη Σοφία, επειδή μεθά με το κρασί της Αγάπης.

Κι όλοι γνωρίζουν πως στο μεθύσι αυτό η παραζάλη σε κάνει να αγαπάς εξίσου το δίκαιο με το άδικο, το σωστό με το σφάλμα, το συμμετρικό με το απροσάρμοστο, το ευλογημένο με το καταραμένο, τον πόνο με την ελπίδα.

Μερικοί μάλιστα ισχυρίζονται πως κάποτε σε ένα τέτοιο μεθύσι της αγάπης φίλιωσε ακόμα και το Διάβολο και δεήθηκε για τα πράγματα και τις ψυχές, που λησμονήθηκαν στην κόλαση και στη φωτιά.

Θυμάται τότε μέσα στις μουσικές και στο ποτό, κλαίγοντας και τραγουδώντας, το πιο αγαπημένο του λάθος, το πιο τραγικό τέκνο της πλάσης, τον άνθρωπο. Κανείς δεν επιτρέπεται να μιλά γι αυτό, αν και όλοι ξέρουν πως ήταν μετά από ένα τέτοιο γλέντι που έγινε:

Όχι χουν από της γης, όχι όχι από χώμα.

Με πόνο και ελπίδα τον έφτιαξε, από καθαρή και ατόφια αγάπη, τόση που περικλείει μέσα της την ειρήνη και τον πόλεμο, τη διχόνοια και τη φιλία, τη θυσία και την προδοσία, το θάνατο και τη ζωή, τη σταύρωση και την ανάσταση.

Και δεν ενεφύσησεν πνοήν σκέτη ζωής, αλλά τον φίλησε στο στόμα με τη δική του μεθυσμένη ανάσα, τον κέρασε από το δικό του πιοτό, τραγούδησαν αγκαλιασμένοι τους αμανέδες της δημιουργίας.

Και όλοι ξέρουν πως αυτοί που γίνονται αδέρφια την ώρα του κρασιού και της αγάπης, είναι αντίπαλοι στα θνητά, μα συμπολεμιστές στα αιώνια.

Από τότε κάθε που μεθάει ο Θεός με την αγάπη διώχνει μακριά τα σύννεφα, που τον κρύβουν από τα μάτια, μετακινεί με τα δάχτυλα όλα όσα Τον κάνουν αόρατο στις ψυχές, την έπαρση, την αχαριστία, το φθόνο, σκίζει με ένα του νεύμα τον ουρανό και ανοίγει ένα μυστικό πέρασμα ανάμεσα στους δύο κόσμους για να δει και να Τον δουν τα παιδιά Του

Ξεχύνονται τότε οι ψυχές από τον παράδεισο και από την κόλαση να πάνε να μαζέψουν όλα όσα άφησαν κάτω μισοτελειωμένα.

Και επιστρέφουν το σούρουπο αποκαμωμένες με όσα πρόλαβε να περισώσει η καθεμία:

Άλλη λόγια που δεν πρόλαβαν να ειπωθούν, άλλη στιγμές που ανέστιες απόμειναν, ενώ θα μπορούσαν να γίνουν βαρύτιμες, άλλη επιλογές που δεν προτιμήθηκαν, άλλη έρωτες που πριν εξιδανικευτούν ξεψυχήσανε , άλλη εκβάσεις, που από δειλία δεν επιτεύχθηκαν.

Και άλλες στις χούφτες κουβαλούν τα δάκρυα εκείνων, που για τους νεκρούς τους θρηνούν, και τα κάνουν πηγές στα αθάνατα

Και καθώς περιδιαβαίνει ο Θεός τον Κήπο ή την Κόλαση μεθυσμένος σκοντάφτει στου συμπάντου τα ατελείωτα και στης αγάπης ταλάφυρα.

Σε στιγμές και αμαρτωλές και άγιες, σε αισθήματα που δεν τελειώθηκαν

Και σκύβει με στοργή και κατάνυξη και με Πνοήν Αγάπης τα ανασταίνει

Ευστράτιος Παπάνης

Ύμνος

Αν σε όλη την υφήλιο οι κακεντρεχείς και ανόητοι υπερισχύουν μέσω ιδιαίτερων και απροσμάχητων τεχνασμάτων, στην Ελλάδα έχουν βρει ασφαλέστερο καταφύγιο, επειδή η υποκρισία στέκεται αρωγός στην απύθμενη κομπορρημοσύνη και αμετροέπεια τους. Μια ιδιαίτερη μηχανορραφία των αχρήστων είναι η κατά κόρον καπηλεία και επίκληση των θεσμών και των δημοκρατικών διαδικασιών.

Είναι πολύ ευκολότερο να μην πράττεις, να αδρανείς, να εθελοτυφλείς, να μεμψιμοιρείς, να ακυρώνεις, να μέμφεσαι, να σαρκάζεις, να λοιδωρείς, επικαλούμενος ισχνές ή ανυποψίαστες πλειοψηφίες ή, έτι χειρότερα, να συμμαχείς με συναινούντες στην ανομία και στην ηλιθιότητα, παρά να κατανοείς την ουσία της κατάστασης, το σκεπτικό του νομοθέτη, τα επιχειρήματα της λογικής, την ανάγκη για δράση.

Η διαδικασία υπερτερεί του αποτελέσματος, το κανονιστικό πλαίσιο της πράξης, η επίδειξη γνώσεων της εφαρμογής, οι δισταγμοί της απόφασης, οι πομφόλυγες της σοφίας, οι στερεοτυπίες της ενάργειας.

Είναι θελκτικότερο να κομπάζεις από το να προτείνεις με ταπεινότητα, να αυτοανακηρύσσεσαι αυθεντία υπό τας επευφημίας ετέρων φωστήρων, να καλύπτεσαι πίσω από δικαιώματα μειονοτήτων με τις οποίες συνδέεσαι σε θεωρητικό αποκλειστικά επίπεδο, να υπεκφεύγεις πίσω από πολιτικά ορθούς όρους, αλλά πολιτικά εσφαλμένες πράξεις, να κάνεις επίδειξη από το να αποδεικνύεις, να είσαι ανελαστικός αντί ευέλικτος, μονομερής αντί ανοιχτός στο διαφορετικό, φαφλατάς αντί καίριος, δειλός αντί ρηξικέλευθος, ηλίθιος αντί σώφρων.

Είναι ευκολότερο να προτάσσεις δεοντολογίες, ενώ είσαι ανήθικος, να κηρύττεις όσα ο ίδιος παραβιάζεις, να υποτιμάς εκείνους που θα έπρεπε να θαυμάζεις, να κατηγορείς την πηγή του μηνύματος αντί να ελέγχεις το ίδιο το μήνυμα, να χρησιμοποιήσεις ακατάληπτους όρους για να αποκρύψεις την ασυνταξία και την πνευματική πενία.

Σύμμαχος των ηλιθίων οι άλλοι ηλίθιοι, όσοι δεν παίρνουν θέση και όσοι εκλαμβάνουν τις αερολογίες για αναγεννησιακή αύρα.

Είναι χαρακτηριστικό του βλακός να καταλαμβάνεται από θεία λήθη για τα δικά του πεπραγμένα και να εκστασιάζεται όταν κατακεραυνώνει ανάλογες συμπεριφορές άλλων.

Ανυπέρβλητα τα κάλλη της βλακείας και σειρήνες άδουσες οι θιασώτες της. Πολλούς έχει σαγηνεύσει η λαγνεία της και πεφωτισμένοι πνευματικοί ταγοί οι θεράποντες της. Γι αυτό, οδοί προσδοκάτε αλλαγές, να τις περιμένετε από πρόσωπα που πράττουν ή από τους εαυτούς σας κι όχι από ανόητους, που οργάζουν όταν κωλυσιεργούν και όταν δημοκρατικά συνδιαλέγονται επ´ αόριστον.

——

«Το παρόν αποτελεί προϊόν μυθοπλασίας. Τα πρόσωπα, τα ονόματα και οι καταστάσεις είναι φανταστικά και οποιαδήποτε ομοιότητα είναι συμπτωματική και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα».

Στράτος Παπάνης

Το παραμύθι μιας ανάμνησης

Κάποτε υπήρχε μια ανάμνηση, η οποία κατοικούσε στις καρδιές και στο νου των ανθρώπων, που την έζησαν.

Παλλόταν σαν σκίρτημα, αφού είχε ντυθεί τη λάμψη των γεγονότων και των συναισθημάτων, που προκάλεσε.

Και ήταν πολύτιμη σαν επιφώνημα, που ξεπεταγόταν από τα σπλάχνα όλων όσων την είχαν γευτεί.

Όλοι, επομένως, συμφωνούσαν πως επρόκειτο για μια υπέροχη ανάμνηση. Μα ενώ οι υπόλοιπες μνήμες ξεθώριαζαν με τον καιρό, εκείνη άρχιζε να μοιάζει τόσο με αγάπη, που κάθε φορά που μιλούσαν γι αυτήν, νόμιζαν πως θα περικλείσουν τον κόσμο.

Όμως ο χρόνος, γητευτής, την θάμπωσε με την ψευδαίσθηση της αιωνιότητας

-Εσύ δε θα σβήσεις ποτέ. Θα γίνεις μελωδία, παραμύθι και αντιφέγγισμα. Θα καθορίζεις εκείνους, που σε μοιράστηκαν.

Πέρασαν τα χρόνια και λιγόστεψαν οι λογισμοί και οι καρδιές που την ανάθρεφαν. Έμεινε ένας μόνο άνθρωπος, που την κουβαλούσε σαν φυλαχτό, κι ας ήταν ο τελευταίος που ζούσε από όλους εκείνους, οι οποίοι είχαν συντελέσει στη γέννηση της

Τι γίνονται άραγε οι αναμνήσεις, που ορφάνεψαν; Πού καταφεύγουν εκείνες που δεν μπορούν πια να ενώσουν κανέναν, επειδή ο θάνατος εξάλειψε τα πρόσωπα, τα οποία κατοίκησαν;

-Να πας στο Θεό, της είπε η στερνή αγάπη, που κι αυτή ξεχάστηκε στον πλανήτη τούτο, επειδή έχασε όσους την διαφέντευαν.

Ακούει Εκείνος, συνέχει τα πάντα και αναγεννά κάθε τι που υπήρξε. Δε θα σε αφήσει να ψυχορραγείς στην καρδιά του ανθρώπου που σε έζησε.

Γιατί ξέρει πως η ορφανή ανάμνηση γίνεται αγχόνη για εκείνον που την κουβαλά μονάχος και η ευτυχία, που κάποτε τη συνόδευε, αντί για παρηγοριά, γίνεται θάνατος. Να πας σε Εκείνον που είναι Ζωή και δε θα είσαι πια ανέστια. Κάποτε του ζήτησα να με γνωρίσει στους ανθρώπους και Εκείνος πέθανε για μένα.

-Θεέ μου ήρθα σε σένα γιατί είσαι αυτό που απομένει, όταν όλα τα άλλα έχουν γκρεμιστεί. Δεν είμαι παρά η αχνή ανάμνηση μιας αγάπης. Ξέρω πως σταυρώθηκες για την αγάπη, αλλά ίσως μπορείς να στρέψεις το βλέμμα σου και σε μένα, που είμαι το καθρέφτισμα της, ακόμα κι αν η ίδια έχει χαθεί.

Τους τόπους, τους ανθρώπους και τις στιγμές ενωμένους τους κρατάμε σφιχτά οι αναμνήσεις.

Είμαστε κάποτε τόσο μεγάλες και οικουμενικές, που γινόμαστε ιστορία. Κι άλλοτε γινόμαστε αδιόρατα μικρά καρφιά, πού αδιαίρετη κρατάμε την εικόνα του εαυτού, για να νομίζουν τα πλάσματα. Σου είπα πως η ύπαρξη τους έχει αιτία, καθώς πορεύεται προς στόχους, προς τα σχέδια ακόμα και προς το τέρμα. Είμαστε οι στυλοβάτες κάθε νοήματος, κάθε ερμηνείας ή προσχήματος.

Μας μοιράζονται οι άνθρωποι με τα αγαπημένα τους πρόσωπα και συνθέτουν τους προσδιορισμούς τους, μας εμπιστεύονται σε ξένους και δημιουργούν οικειότητα και κοινωνικές σχέσεις, μας εξωραΐζουν και γινόμαστε Λογοτεχνία, Τέχνη, Ποίηση

Οι αναμνήσεις ανθούν ως κοινές εμπειρίες, αλλά γίνονται τραύματα, όταν μπερδευτούν με ανάγκες, ματαιώσεις και άμυνες. Χρωματίζονται πορφυρές ή εβένινες από την έκβαση κάθε έρωτα και εορτάζουν ή πενθούν την ένωση ή την απώλεια.

Όμως δεν υπάρχουμε από μόνες μας. Χρειαζόμαστε τουλάχιστον δύο για να είμαστε ευτυχισμένες. Οι άνθρωποι πεθαίνουν και μαζί τους χανόμαστε και εμείς.

– Μη λυπάσαι, είπε ο Θεός. Τίποτα δεν πεθαίνει. Ούτε και συ. Γιατί ό,τι κι αν θυμούνται οι άνθρωποι, ό,τι κι αν αγαπούν, θυμούνται και αγαπούν πάντα Εμένα

ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ Π. ΠΑΠΑΝΗΣ

Εκφοβισμός στον εργασιακό χώρο

Ευστράτιος Παπάνης, Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου

Δεν θα επιχειρήσουμε ανασκόπηση της πλούσιας βιβλιογραφίας, επειδή οι πηγές της συμπεριφοράς αυτής είναι σύμφυτες με την ανθρώπινη φύση.

Η εξουσία, δηλαδή η άσκηση επιρροής, είναι προϋπόθεση για την ύπαρξη κάθε ομάδας και η κατάχρηση της, πέρα από τις βαθυστόχαστες ψυχαναλυτικές ερμηνείες, μπορεί να αποδοθεί, σε γενικές γραμμές, στα εξής:

1. Διεκδίκηση κοινών (και συνήθως ανεπαρκών) υλικών, οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών, ανθρώπινων πόρων.
2. Εγκαθίδρυση ζωτικού χώρου και διατήρηση κεκτημένων, παγιωμένη συγκρουσιακή κουλτούρα
3. Ερωτικοί ανταγωνισμοί
4. Έλλειψη δικαιοσύνης και διαμοιρασμός προνομίων
5. Έλεγχος των θετικών και αρνητικών ενισχύσεων
6. Ανασφάλεια ή έκθεση σε άγνωστο περιβάλλον
7. Φόβος για κάθε τι νέο ή καινοτόμο
8. Διατήρηση συμμαχιών
9. Άλλοι συναισθηματικοί παράγοντες, μικροσυμφέροντα και κοινωνική αναγνώριση
10. Έπαρση, εγωισμός, φιλαυτία
11. Έλλειψη επικοινωνίας, μηχανισμοί άμυνας και κακώς προσδιορισμένα κίνητρα
12. Αρχές και αξίες τοπικής κοινότητας, που δεν προάγουν το κλίμα αξιοκρατίας και συλλογικότητας.

Κάποιος μπορεί να συγκεντρώνει μερικά ή όλα από τα προαναφερθέντα, αλλά το μόνο σίγουρο είναι πως η κακή διαχείριση τους στον εργασιακό χώρο μπορεί να τον μετατρέψει το πεδίο σε κόλαση.

Ο εκφοβισμός φυσικά μπορεί να εκπορεύεται και από κάτω προς τα πάνω, αλλά αυτό αποτελεί αντικείμενο άλλης μελέτης.

Αν αναλογιστούμε ότι η ικανοποίηση από το επάγγελμα αντιστοιχεί στο μισό σχεδόν της ποιότητας ζωής, σε συνάρτηση πάντα με την ικανοποίηση από τις συντροφικές σχέσεις, καταλαβαίνει κανείς πόσο καίριο είναι να εντοπιστούν αυτές οι συμπεριφορές, ώστε να υπάρξει έγκαιρη προφύλαξη και αντιμετώπιση.

Τι είναι εκφοβισμός στον εργασιακό χώρο

Α. Η πλημμελής, η ανύπαρκτη ή η εσκεμμένα λανθασμένη εκπαίδευση του νέου εργαζομένου και η ανάθεση της προσαρμογής του σε αδιάφορο ή υστερόβουλο μέντορα.

Β. Η εκμάθηση κακών πρακτικών από παλαιότερους συναδέλφους και η επιτηδευμένη καλλιέργεια χαλαρού κλίματος, ώστε να υποπέσει σε σφάλμα

Γ. Η ηθελημένη απόκρυψη ή διαστρέβλωση πληροφοριών με σκοπό την έκθεση του νέου εργαζομένου στα μάτια των πελατών, των συναδέλφων ή των προϊσταμένων

Δ. Ο γενικός και αόριστος προσδιορισμός των αρμοδιοτήτων, που έχει ως συνέπεια είτε την υπεραπασχόληση του νέου ή την παράβλεψη και αμέλεια σημαντικών καθηκόντων του

Ε. Οι ασαφείς κανονισμοί και διαδικασίες

Στ. Η διαρκής επίκληση δεοντολογικών κανόνων που αποτρέπουν την πράξη ή εφαρμόζονται επιλεκτικά

Ζ. Η αυθαίρετη κατανομή των ενισχύσεων και η υποκειμενική εφαρμογή στερήσεων ή ποινών

Η. Οι κακώς προσδιορισμένοι στόχοι, οι κρυφές ιεροτελεστίες, η κουλτούρα συνωμοσίας, οι αφανείς διαδικασίες και η συγκρουσιακή επικοινωνία, που μπορεί να περιλαμβάνει ύβρεις, κολακεία, υποτίμηση, κήρυγμα, επίδειξη, ψεύδος, μισή αλήθεια, προσωπικούς χαρακτηρισμούς.

Θ. Η υποκρισία και οι παραπλανητικές προθέσεις

Ι. Η υπερσυγκέντρωση εξουσιών

Κ. Η παράβλεψη του κανονιστικού πλαισίου και η προτροπή για παρανομία.

Λ. Η στέρηση ευκαιριών κατάρτισης, προαγωγής και προσωπικής ανάπτυξης

Μ. Η υπερβολική μη αμειβόμενη εργασία και τα ελαστικά ωράρια, που καθορίζονται χωρίς νομοθετικό πλαίσιο ή καθυστέρηση δεδουλευμένων

Ν. Η ανυπαρξία συμπεριφοριστικής και ολόπλευρης αξιολόγησης με κριτήρια γνωστά στον εργαζόμενο.

Ξ. Η οικειοποίηση της δουλειάς και του μόχθου του άλλου

Ο. Παρακολούθηση υπαλλήλων χωρίς να λαμβάνουν γνώση

Π. Μεταφορά δυναμικών και συσχετισμών από άλλα έξω-εργασιακά πλαίσια στη δουλειά

Ρ. Δημιουργία υποσυστημάτων και υπό-ομάδων, που σφετερίζονται τη νομή της εξουσίας και των πόρων

Οι παραπάνω συμπεριφορές είναι ενδεικτικές και εντάσσονται στο πλαίσιο μιας νοσηρής κουλτούρας

Ο εργαζόμενος πρέπει να προστατεύεται από τους θεσμούς, τους νόμους και τους ξεκάθαρους κανονισμούς και όχι από το φιλότιμο ή το μεράκι των εργαζομένων ή των ανώτερων. Η ανέλιξη του δέον να περιγράφεται εναργώς από διαδικασίες, κανόνες, μετρήσιμα κριτήρια ποιότητας και να μην στηρίζεται σε λαϊκίστικες υποσχέσεις εργατοπατέρων και άλλων ζιζανίων, που λυμαίνονται τους επαγγελματικούς χώρους.

Η ψυχολογία, η συμβουλευτική και το coaching έχουν πολλά να συνεισφέρουν στην εξισορρόπηση των αντιθέσεων και τη διαχείριση των συγκρούσεων. Η εποπτεία, η διδασκαλία ηγετικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων και οι τεχνικές διαπραγματεύσεων σε συνδυασμό με την εκμάθηση επίλυσης προβλημάτων είναι προαπαιτούμενα ενός σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος.

Εικαστικά και παραμύθια

Ευστράτιος Παπάνης, Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου

Ο λόγος των παραμυθιών είναι παρηγορητικός και και μεταβατικός. Ταξιδεύει τον ακροατή από τη ρεαλιστική διάσταση στη φαντασιακή, από το χαμηλότερο επίπεδο συνειδητότητας στο υψηλότερο, από την ανησυχία στην εξέγερση των αισθήσεων, από την νηνεμία στην κορύφωση του δράματος, από την ένταση στην εκτόνωση και στην από-μυθοποίηση. Τα εικαστικά στο ταξίδι αυτό είναι το νόμισμα για το βαρκάρη, που θα περάσει τον ακροατή ή τον αναγνώστη στην αντίπερα όχθη της αυτογνωσίας και της ισορροπίας και της γαλήνης.

Αφού ταυτιστεί η καρδιά με τους ήρωες και βιώσει σε συμβολικό επίπεδο το εύρος των συναισθημάτων τους, το άλγος, την οδύνη, τη θλίψη, τη χαρά, τον ενθουσιασμό, την αγωνία, την απογοήτευση, την αδικία, την ασφάλεια, φτάνει στο αίσιο τέλος με την ίδια την προαιώνια κάθαρση να τον προειδοποιεί, να τον αποκαθιστά, να τον καθησυχάζει, να του απαλύνει την ανησυχία. Κι αν ο νους των παιδιών, κουρασμένος από την περιπέτεια μπορεί να αποκοιμηθεί, έχοντας συμφιλιωθεί με τους τρόμους του, οι λογισμοί των μεγαλύτερων έρχονται σε επαφή με υποσυνείδητες ανάγκες, απωθημένα συναισθήματα, καταπιεσμένες σκέψεις και λησμονημένους πόθους.

Ο καταιγισμός των ενσυνείδητων και λανθανόντων αυτών καταστάσεων αμορφοποίητος και ακατέργαστος ζητά να πάρει σχήμα, να γίνει εικόνα, σχέδιο, αποτύπωμα, καταφύγιο, που θα καθοδηγήσει την αμύητη ψυχή στην πορεία του μύθου.

Η Τέχνη και τα Εικαστικά γίνονται τα σκαλοπάτια της δύσκολης ανάβασης, οι βακτηρίες στις κακοτράχαλες ατραπούς, οι αναβάθμίδες της πνευματικής ανύψωσης, οι εξάντες, που ανακατευθύνουν και προσανατολίζουν το νου. Μέσω της ζωγραφιάς η αρμονία ενσαρκώνεται, τα δρώντα πρόσωπα αποπνέουν οικειότητα, οι συνειρμοί ταξινομούνται, τα κίνητρα χρωματίζονται, η δράση φωτίζεται, η σκέψη δεν παραστρατεί αλλά προχωρά προς την τελική λύση. Κάθε παραμύθι είναι μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία, στην οποία, αν ο λόγος θεωρείται η οδός, τα εικαστικά είναι το φως που την ερμηνεύει

Δεξιότητες διεκδικητικοτητας

Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται άβολα, όταν καλούνται να εκφράσουν τα πραγματικά  συναισθήματα, να διατυπώσουν την άποψή τους, να διεκδικήσουν, να συναγωνιστούν. Ακόμα κι όταν παραβιάζονται τα δικαιώματά τους, προτιμούν να μένουν σιωπηλοί, αμέτοχοι, αδρανείς. Προφυλάσσουν το εγώ τους με έναν ιδιότυπο τρόπο, που αποτρέπει μεν τη σύγκρουση, αλλά εσωτερικεύει ενέργεια,  η οποία κάποτε θα εκραγεί ως νεύρωση, άγχος, κατάθλιψη.

Αλήθεια, γιατί οι άνθρωποι γίνονται τόσο επικριτικοί, γιατί απαιτούν αιτιολόγηση της συμπεριφοράς μου, για ποιο λόγο μού φορτώνουν τα λάθη άλλων, γιατί δεν μπορώ να αλλάζω τη γνώμη μου, χωρίς να κατηγορηθώ ως αφερέγγυος, γιατί να λογοδοτώ και πολύ περισσότερο να υπομένω το γεγονός πως οι άλλοι μαντεύουν τη σκέψη μου και υποθέτουν τα κίνητρά μου.

Γιατί να ανέχομαι συμπεριφορές, που ο ίδιος δεν θα τις έκανα ποτέ

Έχει νόημα να εκφράζω τη διαφωνία μου, να εμπλέκομαι σε αντιπαράθεση κάθε φορά που αισθάνομαι ότι με αδικούν, αξίζει να χαλάσω τη μέρα μου, επειδή το φαγητό στο εστιατόριο δεν ήταν καλό, επειδή ο ταξιτζής μου έκανε περιττές βόλτες ή δεν μου έδωσε σωστά τα ρέστα.

Μήπως τα ερωτήματα αυτά πρέπει να επαναδιατυπωθούν:

Γιατί η γνώμη των άλλων έχει τόσο μεγάλη σημασία για μένα

Γιατί οι σημαντικοί άλλοι μπερδεύουν την αγάπη μου με τη θυματοποίηση

Γιατί η συμπεριφορά μου πρέπει να είναι τέλεια, κοινωνικά αποδεκτή, αψεγάδιαστη

Γιατί η νευρικότητα στην επικοινωνία είναι σημάδι ανασφάλειας, που όλοι το εκλαμβάνουν ως αδυναμία

Πώς η ατολμία μου να εκφραστώ οδηγεί σε παρερμηνείες και άτοπα συμπεράσματα για μένα και τις προθέσεις μου.

Γιατί οι λογικοφανείς ερμηνείες να είναι πιο σημαντικές από ένα απλό, αναιτιολόγητο συναίσθημα.

Γιατί θεωρώ πως οι περισσότεροι δεν συγχωρούν τα λάθη και απογοητεύονται ή θυμώνουν κάθε φορά που διαπράττω κάποιο.

Μήπως η αυτοεκτίμησή μου απορρέει από το γεγονός πως είμαι άνθρωπος και κανείς δεν πρέπει να την θέτει εν αμφιβόλω.

Υπάρχουν τεχνικές για να υπερβώ την κριτική, την απαξίωση, τον έλεγχο

Μίλα για την ανασφάλειά σου. Παραδέξου πως είναι δύσκολο να εκφραστείς και θα διαπιστώσεις πως και οι φαινομενικά ισχυροί έχουν βιώσει παρόμοιες καταστάσεις. Θα σε συμμεριστούν, αν τους ανοιχτείς. Διαχειρίσου τη νευρικότητα, εξήγησε τα συνοδευτικά συναισθήματα και προχώρα στο θέμα που σε απασχολεί.

Μην ψάχνεις για λογικές δικαιολογίες, ειδικά αν είναι ψεύτικες. Οι άνθρωποι το διαισθάνονται και εκνευρίζονται.

Μάθε να δέχεσαι και να κάνεις φιλοφρονήσεις. Η ταπεινοφροσύνη είναι αρετή, όταν πηγάζει εκ των έσω κι όχι όταν καλύπτει τη δειλία. Η περιγραφή των ρεαλιστικών σου επιτευγμάτων αναδεικνύει την προσωπικότητα και προκαλεί θαυμασμό. Ο εαυτός είναι η πιο σημαντική υπηρεσία, που προσφέρουμε στην κοινωνία και πρέπει να είναι δεόντως κεκοσμημένος.

Η προηγούμενη συμπεριφορά δεν εγγυάται ότι θα φερόμαστε πάντα με τον ίδιο τρόπο. Δεν έχουμε υπογράψει κανένα συμβόλαιο σταθερότητας. Αυτό αποτελεί προσδοκία και αίτημα των υπολοίπων, αλλά δεν είναι δεσμευτικό. Οι εσφαλμένες προβολές είναι δικό τους πρόβλημα. Ο καθένας μπορεί να αλλάζει απόψεις, όταν μεταβάλλονται οι συνθήκες και οι όροι μιας σχέσης ή μιας κατάστασης.

Δεν μπορούμε διαρκώς να είμαστε υπεύθυνοι για την ικανοποίηση των αναγκών των άλλων. Παρέχουμε τη φροντίδα και τη μέριμνα χάριν δωρεάς και από αγάπη, αλλά σε τελική ανάλυση οι άνθρωποι σέβονται περισσότερο αυτόν που θέτει ευκρινή όρια και είναι δίκαιος, παρά εκείνον που υποχωρεί ή που αισθάνεται ενοχές.

Η αποφυγή δίνει το δικαίωμα της επιλογής στους άλλους και τους παραπλανεί, επειδή εκλαμβάνουν τη σιωπή ως συμφωνία. Κοινοποίησε τις απόψεις σου με τρόπο που δεν είναι απειλητικός. Κάνε μια σύνοψη της κατάστασης, παρουσιάζοντας όλες τις απόψεις, πες πως αισθάνεσαι γι ´ αυτήν, διατύπωσε τα λογικά επιχειρήματα, πρόβαλε τα θέλω σου, που δεν παραβιάζουν την ελευθερία των άλλων και ανακοίνωσε την απόφασή σου.

Δες μέχρι πού μπορείς να υποχωρήσεις, χωρίς να αισθάνεσαι άσχημα.

Κοίτα τον άλλο στα μάτια, όταν διεκδικείς, γείρε ελαφρά το σώμα σου προς εκείνον, πάρε μια χαλαρωμένη στάση και με σταθερή φωνή ζήτα αυτό που επιθυμείς. Πρόκειται για επικοινωνία και όχι για πόλεμο.

Κάνε έναν κατάλογο με καταστάσεις, που σε φέρνουν σε αμηχανία, και πρόβαρε τις επιθυμητές συμπεριφορές. Σκέψου: ποιους νέους τρόπους, εκφράσεις πρέπει να μεταχειριστώ, για να διεκδικήσω, πώς να διαχειριστώ το φόβο μου για απόρριψη και περιθωριοποίηση, πώς νιώθω, όταν υποχωρώ, ποιος ο ρόλος της ενοχής και της χαμηλής αυτοεκτίμησης.

Να θυμάσαι πως άλλο η διεκδικητικότητα και άλλο η επιθετικότητα. Οι φωνές, ο δυνατός τόνος της φωνής, οι απειλές και οι εκβιασμοί δεν έχουν θέση στο νέο εαυτό.\

Ευστράτιος Παπάνης, Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Αιγαίου